mondiale onevenwichtigheden en hoe ze aan te pakken

fragmenten van een toespraak van Angel Gurría, Secretaris-Generaal van de OESO, tijdens de Economische Raad van Finland
10/02/2011 – de wereldwijde crisis heeft het OESO-gebied achtergelaten met een erfenis van lagere potentiële productie, hoge werkloosheid en een hoge overheidsschuld. Finland werd ook zwaar getroffen door de crisis, maar in tegenstelling tot veel andere OESO-landen was het effect op de arbeidsmarkt uiterst beperkt. Door de ergste van deze recessie steeg de werkloosheid met 3 procent punten ondanks een enorme daling van de productie. Dit is, in vergelijking met andere landen, een bewijs van uitstekende beleidsvorming. Ik wil de Finse autoriteiten en de verantwoordelijke houding van de sociale partners in dezen prijzen.Net als Finland herstelt de wereldeconomie zich nu. Er blijven echter nog veel uitdagingen bestaan om de bestaande mondiale onevenwichtigheden weg te werken. Het OESO-perspectief is dat macro-economische herbalancering resolute en gezamenlijke beleidsmaatregelen op twee brede fronten vereist. Het ene is de noodzaak om de cruciale kwestie van de kapitaalmomenten aan te pakken; het andere is de inzet voor structurele hervormingen.
laat me deze belangrijke kwesties op hun beurt doornemen.

Ten eerste is de “Hot Issue” van het kapitaalverkeer

de configuratie van de economische bedrijvigheid en de monetaire-beleidsstandpunten over de hele wereld na de crisis dramatisch veranderd. Een tragere groei en een losjes beleid in de meeste ontwikkelde economieën staan in contrast met een hogere groei en een strakkere houding in de opkomende economieën. Dit bevordert de kapitaalstromen van de eerste naar de laatste, omdat “carry traders” en institutionele beleggers zoals pensioenfondsen op zoek zijn naar hogere rendementen.
naarmate de kapitaalinstroom snel toeneemt, voelen veel doellanden “de hitte”. Dit komt tot uiting in opwaartse druk op de vastgoed-en aandelenmarkten van de ontvangers, evenals op de valuta’ s. Waar dergelijke druk wordt weerstaan, nemen de officiële reserveposities toe. Op dit moment voeren verschillende landen kapitaalcontroles uit.Tegenwoordig kijken beleidsmakers over de hele wereld met toenemende bezorgdheid naar deze ontwikkelingen. De fundamentele vraag is: wat is de rol van kapitaalcontroles als onderdeel van macroprudentieel beleid?

de standaardaanbeveling van de OESO is dat controles tijdelijk en doelgericht moeten zijn. Wij zijn ook van mening dat de regeringen snel een einde moeten maken aan de interventies op de valutamarkt. Anders kan het afwikkelen ervan problematisch blijken te zijn. Zorgwekkender is de mogelijkheid van spiraal van tegenmaatregelen en een geleidelijke versnippering van de internationale kapitaalmarkten.
dat genoemde kapitaalmarkten ook veel toezicht vereisen, hetgeen alleen door internationale samenwerking kan worden bevorderd. Dit wordt goed begrepen in de internationale gemeenschap. Wij juichen het toe dat dit een belangrijke prioriteit is voor het Franse voorzitterschap van de G20.
de OESO heeft in de loop van haar vijftig jaar een verregaande en veelomvattende ervaring opgedaan met het kapitaalverkeer. De OESO-code voor de liberalisering van het kapitaalverkeer biedt beleidsmakers een kader bij het ontwerpen en uitvoeren van een gezond beleid om het verkeer van kapitaal en Investeringen over de nationale grenzen heen te vergemakkelijken. Voorbeelden van de bepalingen van de Code zijn:

• het recht om verder te gaan geleidelijk in de richting van liberalisering door middel van een proces van accommodatie en onderhouden van reserveringen;
• de verplichting om niet te discrimineren;
• uitzonderingen voor redenen van openbare orde en veiligheid;
• afwijkingen in het geval van een tijdelijke economische moeilijkheden;
• voorzieningen om te zorgen voor compatibiliteit met regionale samenwerkingsverbanden zoals de Europese Unie en haar speciale processen;
• Een systeem van melding, onderzoek en overleg uitgevoerd door de OESO investeringscomité.

de Code vormt een zeer rijk en machtig orgaan — het enige multilaterale instrument ter bevordering van de liberalisering van het volledige scala van internationale kapitaalbewegingen, met uitzondering van de regels van de Europese Unie.
de bepalingen van de Code zijn juridisch bindend voor de regeringen van de OESO. Zij staan echter open voor toetreding door niet-leden. In de Code wordt immers uitdrukkelijk erkend dat de staat van verfijning van de economie, met inbegrip van haar infrastructuur en financiële markten, van land tot land verschilt. Alleen een evenwichtige en alomvattende aanpak van de liberalisering kan de samenleving als geheel op lange termijn ten goede komen.
het systematische en coherente kader dat door de Code wordt gedefinieerd, wordt door de OESO aangeboden aan de G20 en al haar landen. Als de vraag hier een van tijdigheid is, hoeven we niet”het wiel opnieuw uit te vinden”. Het is veel effectiever om voort te bouwen op wat we al hebben. De OESO-Code is niet in steen geschreven, maar kan worden verfijnd, bijgewerkt en bijgewerkt.

ten tweede kan de essentiële rol van structurele hervormingen

structurele hervormingen ook bijdragen tot het herstel van het evenwicht in de mondiale groei. Wat alle landen nodig hebben is een mix van structurele hervormingen. Op basis van de OESO-analyse kan een reeks hervormingen worden vastgesteld die, indien zij als een pakket worden vastgesteld en uitgevoerd, zouden helpen de mondiale onevenwichtigheden te verminderen zonder dat de groei op lange termijn merkbaar afneemt.
deze structurele hervormingen omvatten:

• vermindering van het voorzorgsparen in opkomende economieën met grote overschotten op de lopende rekening, zoals China, door het versterken van de sociale vangnetten,
• en het stimuleren van de vorming van besparingen in landen met een tekort, zoals de VS, door het wegnemen van verstorende kenmerken van de belasting-en hypotheekstelsels.

van even groot belang zijn structurele hervormingen als deze die het dubbele dividend van de consolidatie van de overheidsfinanciën met zich meebrengen en tegelijkertijd zorgen voor een beter uitgebalanceerd groeipatroon.
enkele redenen voor de onevenwichtigheden in de externe posities en de verstoringen in de interne groeipatronen hebben ook betrekking op de voorwaarden voor markttoegang. Dus, deze moeten worden herzien. Een andere kritische variabele is of wisselkoersen marktgestuurd zijn. Tot slot moet de internationale samenwerking met het oog op het behoud van open handels-en investeringsstromen worden voortgezet.
een ander niveau van hervorming betreft de regulering van de financiële sector. Achteraf gezien begrijpen we dat de onevenwichtigheden die de afgelopen jaren zijn ontstaan deels zijn veroorzaakt door buitensporige financiële hefboomwerking. Er worden nu hervormingen doorgevoerd die de financiële systemen sterker, gezonder en beter gereguleerd en gecontroleerd moeten maken. De dynamiek in de richting van dergelijke hervormingen moet worden gehandhaafd.
in dit verband moeten de recente overeenkomsten inzake kapitaal-en liquiditeitsstandaarden worden beschouwd als een eerste bouwsteen. Op andere gebieden is echter vooruitgang nodig. Deze omvatten bijvoorbeeld de invoering van een gemeenschappelijke maximale hefboomratio, omdat hefboomwerking een belangrijke aanjager van risico is. Landen zullen ook te maken moeten krijgen met problemen die te groot zijn om failliet te gaan in verband met systeemrelevante financiële instellingen, wier falen in veel landen tijdens de crisis aanzienlijke kwetsbaarheden aan het licht heeft gebracht.
voorts moeten hervormingen de volatiliteit van kapitaalstromen aanpakken. Dit is de zeer cruciale kwestie van het vergroten van de capaciteit van landen om de instroom op de langere termijn te richten. Beleggers werden steeds meer gericht op korte termijn rendement. In de jaren tachtig bedroeg de gemiddelde aanhoudingsperiode van een belegging in aandelen maar liefst vijf jaar. Eind 2009 was het 5 maanden. Deze situatie moet worden gecorrigeerd. Door overheden te helpen de kwaliteit van hun financiële infrastructuur te verbeteren, de wettelijke kaders te verfijnen en de financiële educatie van burgers te bevorderen, helpt de OESO landen om duurzame instroom van langetermijnkapitaal op te vangen.
bovendien speelt de OESO door haar normen en beginselen een essentiële rol bij de aanpak van kernvraagstukken op het gebied van corporate governance, transparantie en corruptiebestrijding. We dragen ook bij aan het verbeteren van de regulering van en het toezicht op institutionele beleggers, door te wijzen op boekhoudkundige, solvabiliteits-en beleggingsoplossingen die langetermijnbeleggingen vergemakkelijken. We werken bijvoorbeeld aan het versterken van het bestuur van pensioen-en staatsfondsen. Al met al zijn deze activiteiten, door de kennis en het vermogen van de economische subjecten te vergroten om kansen voor langetermijninvesteringen aan te pakken, van essentieel belang om strategische beslissingen mogelijk te maken en de creatie van minder volatiele financiële instrumenten te vergemakkelijken.Minister-president, dames en heren,We staan voor talrijke uitdagingen.
op nationaal niveau moeten beleidsmakers de gevolgen van de recessie aanpakken, onder meer door de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange termijn aan te pakken. Op internationaal vlak moeten de landen tot een gemeenschappelijk inzicht komen in de uitdagingen en de wijze waarop ze moeten worden aangepakt. Multilaterale samenwerking is hier het belangrijkste instrument. Het is de enige manier om vooruit te komen in de huidige, steeds meer mondiale economie.

de OESO werkt al 50 jaar aan een beter beleid voor een beter leven. Wij bieden advies en expertise aan individuele nationale overheden, evenals door onze deelname aan internationale fora over de meest relevante kwesties van openbaar beleid.
reken op ons! Wij zijn hier om met u en voor u te werken!
Dank u