No. 667: Iditarod

vandaag leren honden met vriendelijke gezichten ons een les over uitmuntendheid. De University Of Houston ‘ s College of Engineering presenteert deze serie over de machines die onze beschaving laten draaien, en de mensen wiens vindingrijkheid ze creëerde.

meer dan 1200 dogs line 4th St.in Anchorage, Alaska. Ze zijn gestemd als Vioolsnaren en klaar om te rennen. Hun yelps mes de koude lucht. Dit is de 20e race van de Iditarod hondenslee race.

de wedstrijd begint hier en eindigt 1160 mijl ten noordwesten, in Nome. De eerste race duurde 20 dagen in 1973. Twee jaar geleden nam de winnaar, een vrouw, iets meer dan 11 dagen in beslag.

het woord Iditarod is Indisch. Het betekent ver weg. De Iditarod trail was een netwerk van honden-slede paden rond de verre stad Iditarod. Maar daar gaat deze race niet om.

deze race viert een levensreddende missie naar Nome. In 1925 stierven er twee Eskimo-kinderen aan difterie. De dokter had maar een paar eenheden serum. Zonder een verse voorraad, Nome geconfronteerd met een epidemie. Anchorage had serum. Maar Anchorage had net zo goed op een andere planeet kunnen zijn.

Nome was in de Beringzee aan het ijs gebonden. Geen schip kon erin. Bush piloten konden niet vliegen hun open-cockpit vliegtuigen in 40-Onder weer. Een trein reed van Anchorage naar Fairbanks. Maar van daar naar het westen lag 700 mijl van de wildernis. Nome ‘s enige toegang tot de buitenwereld was een pony-express systeem van hondenslee’ s. Toen difterie meer levens eiste, bereidden artsen in Anchorage een pakket serum voor en stuurden het per trein naar Fairbanks, terwijl hondenslee mushers een wanhopige vlucht naar Nome choreografeerden. Twintig mushers zetten streepjes op die zouden variëren van 20 tot 90 mijl in temperaturen die nu duiken tot 56 Onder.

zij kregen het serum binnen 5½ dagen door. Ze hebben Nome gered. Er is niemand anders gestorven. Daarna richtte Nome een standbeeld op, niet voor een musher, maar voor een loodhond, Balto. Balto ‘ s goede verstand had het serum gered op het laatste deel van de reis.

nu loop ik op 4th Avenue en aai deze prachtige honden – deze prachtige vriendelijke beesten met hun oosterse gezichten en gletsjerblauwe ogen. Een nuzzles tegen me terwijl ik praat met een magere jonge Zweed. Hij kwam 18 maanden geleden naar Alaska en werd verliefd op de honden. Hij doet zijn eerste Iditarod race vandaag.

Ik geef de hond een laatste kras onder de kin. Nu springt hij op zijn sporen voor een veel meer slopende run dan degene die hij viert. Want dit is de laatste grote Race. Het is een bijzondere harmonie van hoog aangescherpte overlevingstechnologie en menselijke aspiratie — gekoppeld aan de speciale liefde die dier en mens bindt.

uiteindelijk roepen deze prachtige wezens ons neer van het paraderen en poseren van de menselijke atletiek. Deze vrolijke honden herinneren ons eraan dat prestatie waardeloos is als het voor iets minder is dan de pure vreugde om het te doen. Ik ben John Lienhard, van de Universiteit van Houston, waar we geïnteresseerd zijn in de manier waarop inventieve geesten werken.

(themamuziek)

Schultz, J., en Sherwonit, B., Iditarod: de grote Race naar Nome. Anchorage: Alaska Northwest Books, 1991.

zie ook nummers van de Anchorage Times vlak voor en tijdens deze wedstrijd, die begon op 29 februari 1992.

de wedstrijd Iditarod volgt verschillende routes in afwisselende jaren. Dit jaar gaat het noordwaarts door Whiskey Creek en beslaat 1161 mijl. De andere route gaat zuidwaarts door Iditarod en beslaat 1163 mijl. Het oorspronkelijke serum liep niet via Iditarod, hoewel het een deel van de Iditarod Trail gebruikte. In tegenstelling tot de mushers en honden in de 674 mijl serum estafette degenen die eindigen deze race zijn dezelfde die beginnen. = = Geschiedenis = = de race werd voor het eerst uitgezonden in 1992. Twintig procent van de deelnemers zijn vrouwen. De race lijkt een grote gender leveler te zijn. De twee favorieten dit jaar zijn viervoudig winnaar Susan Butcher en vijfvoudig winnaar Rick Swenson. De Zweedse Rookie waarmee ik sprak was Tomas Israelson.

de honden zijn niet raszuiver. Velen van hen zijn Malamute husky rassen. Maar elke musher heeft zijn eigen favorieten. Een musher probeerde te racen met poedels. Ze deden het slecht. Trouwens, elke hond moet terug naar een controlepost. Als men vermoeit of ziek wordt, moet de musher hem op de slee brengen of de race opgeven.

ik kan niet genoeg zeggen voor die bekoorlijke honden. Het zijn de meest sierlijke, speelse en aanhankelijke beesten die ik ooit heb ontmoet. En zij zijn het die de veelgodendienaars tot de spelletjeskunst verleiden.

scènes uit het draaien van de 1992 Iditarod
foto ‘ s door John Lienhard

Stereopticon figuur met dank aan Margaret Culbertson
een vroege 20ste-eeuwse hondenslee ten noorden van de poolcirkel

Copyright © 1988-1997 door John H. Lienhard. Alle Rechten Voorbehouden.
universiteitsbibliotheken, Universiteit van Houston, Houston, TX 77204-2091.

Vorige Aflevering / Zoek Episodes / Index / Startpagina / Volgende Aflevering