“Zapłać, kiedy zapłacisz” czy nie? Lekcje w sporządzaniu umów handlowych

pierwotnie celem klauzuli “pay when paid” stosowanej w branży budowlanej było zwolnienie wykonawcy z odpowiedzialności za zapłatę podwykonawcy, dopóki nie zostanie ona zapłacona przez pracodawcę. Efektem takiej klauzuli było umożliwienie wykonawcy przeniesienia ryzyka niewykonania zobowiązania przez pracodawcę na swoich podwykonawców w dalszej części łańcucha budowlanego. Stosowanie tych klauzul spowodowało spustoszenie w sektorze budowlanym na przełomie lat 80. i 90., w wyniku czego prawo zostało zmienione, aby drastycznie ograniczyć ich legalny zakres.

zmiana prawa została dokonana przez skuteczny zakaz płacenia przy wypłacaniu klauzul przez S113 ustawy o dotacjach mieszkaniowych, budownictwie i regeneracji (HGCR) z 1996 r. Jedynym wyjątkiem od tego zakazu jest klauzula “pay when payed” stosowana w przypadku niewypłacalności “upstream” w umowie budowlanej. Art. 113 ust. 1 ustawy HGCR stanowi:

‘przepis uzależniający zapłatę z tytułu Umowy o roboty budowlane od otrzymania zapłaty przez płatnika od osoby trzeciej jest nieskuteczny, chyba że ta osoba trzecia lub inna osoba dokonująca płatności, przez którą jest na mocy umowy (bezpośrednio lub pośrednio) warunkiem zapłaty przez tę osobę trzecią, jest niewypłacalna.’

oznacza to, że jeśli zleceniodawca jest wypłacalny, klauzula wynagrodzenia w umowie między wykonawcą a podwykonawcą nie pozwoli wykonawcy wstrzymać wypłaty podwykonawcy.

WILLIAM HARE LTD przeciwko SHEPHERD CONSTRUCTION LTD

wiodącą sprawą dotyczącą ważności klauzul płacowych w przypadku wypłacania jest decyzja sędziego Coulsona w sprawie William Hare Ltd przeciwko Shepherd Construction Ltd w sądzie ds. technologii i Budownictwa, która następnie została utrzymana w mocy w Sądzie Apelacyjnym.

William Hare Ltd (Hare) był podwykonawcą zatrudnionym przez Shepherd Construction Ltd (Shepherd) jako wykonawca. Hare został zlecony do produkcji i wznoszenia konstrukcji stalowych w dużej inwestycji w Wakefield. Zając miał ważną wierzytelność na 996 683 zł.35 za pracę wykonaną na podstawie umowy z pasterzem. Shepherd wstrzymał tę wypłatę, powołując się na klauzulę pay when paid w umowie, gdy pracodawca, Trinity Walk Wakefield Ltd (Trinity), wszedł do administracji. Klauzula płacy w momencie zapłaty umowy podwykonawczej między pasterzem a Zającem została opracowana w taki sposób, aby uwzględnić cztery szczególne zdarzenia upadłościowe pierwotnie zawarte w s113 ust. 2 Ustawy o HGCR, które były następujące:

‘do celów niniejszej sekcji spółka staje się niewypłacalna:

a) w sprawie wydania przeciwko niemu nakazu administracyjnego zgodnie z częścią II ustawy o niewypłacalności z 1986 r.;
b) w sprawie wyznaczenia syndyka administracyjnego…;
c) w sprawie podjęcia uchwały o dobrowolnej likwidacji bez deklaracji wypłacalności…;
d) w sprawie wydania nakazu likwidacji…’

należy zauważyć, że klauzula odnosi się do “wydania nakazu administracyjnego”. Jednak umowa o podwykonawstwo między pasterzem a Zającem została zawarta w 2008 r., około pięć lat po wprowadzeniu przez ustawę o przedsiębiorstwie zmian do ustawy o niewypłacalności poprzez wprowadzenie harmonogramu B1, który zezwalał na dwa nowe sposoby przejścia przedsiębiorstwa do administracji.

zamiast wnioskować do sądu o nakaz administracyjny, kwalifikujący się posiadacz opłaty pływającej (zgodnie z paragrafem 14 załącznika B1) lub spółka lub jej dyrektorzy (zgodnie z paragrafem 22 załącznika B1) są uprawnieni do wyznaczenia administratora poprzez złożenie zawiadomień w sądzie. Znany zwykle jako “pozasądowe nominacje”, sąd odnosił się do tych nowych metod umieszczania firmy w administracji, nie wymagających nakazu sądowego, jako opcji “samokontroli”. Trybunał zauważył również, że skutkiem zmian w ustawie o przedsiębiorstwach było zastąpienie przepisów dotyczących administracji w pierwotnej części II ustawy o niewypłacalności z 1986 r.przepisami “nowej części II” załącznika B1, w tym procedur samocertyfikacji. Trybunał zauważył, że w rzeczywistości pierwotna Część II nie została zniesiona, ale została zachowana i ma zastosowanie do niektórych szczególnych rodzajów spółek, takich jak przedsiębiorstwa wodociągowe i kolejowe. W zdecydowanej większości przedsiębiorstw zastosowanie mają przepisy załącznika B1. Ponadto wprowadzono instrument ustawowy mający na celu zmianę warunków s113(2) ustawy HGCR, aby odzwierciedlić przepisy załącznika B1 dotyczące administracji, w tym Opcje samocertyfikacji dotyczące objęcia przedsiębiorstw administracją.

W związku z tym pracodawca nie stał się niewypłacalny w związku z jednym z czterech przypadków niewypłacalności określonych w klauzuli “pay when paid” zawartej między Hare a Shepherd. Klauzula nie została zaktualizowana tak, aby odnosiła się do załącznika B1 ustawy o niewypłacalności, a w szczególności do rodzaju administracji samocertyfikującej zawartej przez pracodawcę.

punkty redakcyjne do odnotowania

wyrok w pierwszej instancji sędziego Coulsona zawiera szereg wniosków dla osób przygotowujących umowy handlowe.

efekt zmiany przepisów

mecenas Shepherd wysunął argument, że absurdem byłoby, gdyby klauzula “pay when paid”, odnosząca się do tego, co pierwotnie było jedyną metodą wchodzenia spółki do administracji, miała zostać uznana za wykluczającą niedawno wprowadzoną samo-certyfikującą administrację wprowadzoną przez ustawę o przedsiębiorstwie. Argumentował, że klauzulę “pay when paid” należy odczytywać tak, jakby słowa te zostały zmienione w taki sposób, że ” w sprawie mianowania zarządcy zgodnie z załącznikiem B1 do ustawy o niewypłacalności z 1986 r.”.

sprzeciwiając się temu, Hare skutecznie argumentował, że nie doszło do żadnego zdarzenia upadłościowego w ramach klauzuli płac, a zatem klauzula ta nie została przywołana. Hare zwrócił uwagę, że w rzeczywistości odniesienie do zarządzeń administracyjnych w klauzuli “pay when payed” nadal ma znaczenie, ponieważ przepisy części II załącznika B1 dopuszczają również wydanie nakazu sądowego o objęciu spółki administracją. Trudno byłoby zatem argumentować, że klauzulę należy traktować jako odnoszącą się do opcji samokontroli. Sędzia się zgodził.

z tego wynika, że sądy nie będą traktować odniesień do przepisów w umowach jako uwzględniających zmiany i poprawki do przepisów wprowadzonych przed datą zawarcia umowy. Mimo że nie poradził sobie ze skutkami zmian w ustawie o niewypłacalności, sąd uznał, że klauzula “pay when payed” jest zarówno przekonująca, jak i jasna w swoim opracowaniu. W związku z tym nie mógł on zostać zmieniony przez sąd i nie było żadnych sugestii dotyczących żądania sprostowania ani żadnych sugestii dotyczących błędu.

sąd odniósł się do innej klauzuli umowy, która dotyczyła praktycznych konsekwencji niewypłacalności Hare ‘ a. W klauzuli tej użyto słów ” zgodnie z Ustawą o niewypłacalności z 1986 r.lub jej poprawką lub nowelizacją.”Sędzia zauważył, że te słowa były wystarczające, aby uwzględnić różne metody mianowania administratora zgodnie z harmonogramem B1. Co najważniejsze, klauzula pay when paid nie zawierała tych słów.

użyte słowa

sędzia zastosował Ellse przeciwko Hill-Pickford, który uznał, że w każdym sporze o znaczenie i skutek postanowienia umownego punktem wyjścia jest naturalne i zwyczajne znaczenie użytych słów. Wyjaśniając, że wolał interpretację słów zawartych w klauzuli przez Hare ‘a, ponieważ była ona oparta na prostym znaczeniu użytych słów, odniósł się do komentarza Lorda Hoffmanna winvestors Compensation Scheme Ltd przeciwko West Bromwich Building Society, w którym stwierdził, że” nie łatwo zaakceptować fakt, że ludzie popełnili błędy językowe, szczególnie w dokumentach formalnych.”Sędzia zauważył również, że sądy muszą zadbać o to, aby słowa nie były interpretowane zbyt dosłownie kosztem zdrowego rozsądku biznesu i aby prawo ogólnie sprzyjało konstrukcji sensownej komercyjnie.

charakter klauzuli

rozważając charakter klauzuli płac, sędzia wyjaśnił, że starał się określić okoliczności, w których Hare mógł wykonać znaczną część pracy dla pasterza na podstawie umowy podwykonawczej, a następnie otrzymać Nie grosza. Zaznaczył, że Shepherd chciał przenieść ryzyko niewypłacalności pracodawcy na Hare ‘a bez umowy Hare’ a z pracodawcą lub możliwości dołożenia należytej staranności wobec pracodawcy w przeciwieństwie do Shepherda, który to zrobił. Określił klauzulę jako formę klauzuli wykluczającej. Sędzia zauważył, że tradycyjnie płaca, gdy wypłacane klauzule były interpretowane wąsko przeciwko tym, którzy chcą na nich polegać.

reguła contra proferentum

sędzia sądowy stwierdził, że ze względu na jego zdecydowane wnioski co do właściwej konstrukcji klauzuli, reguła contra proferentem (przedstawiona w wyroku w sprawie Lexi Holdings Plc przeciwko Stainforth EWCA Civ 988) nie miała w tej sprawie żadnego znaczenia. Można jednak zastosować do tego, że ponieważ Shepherd była stroną przedstawiającą odpowiednie słowa w klauzuli pay when payed i była stroną korzystającą z tych słów, w zakresie, w jakim istniały jakiekolwiek wątpliwości co do ich znaczenia, słowa te byłyby interpretowane przeciwko redakcji i stronie korzystającej, a zatem należało je interpretować przeciwko Shepherd.

ustawa interpretacyjna i załącznik nr 17 do ustawy o przedsiębiorstwie

opierały się na postanowieniach Załącznika nr 17 do ustawy o przedsiębiorstwie, które stwierdzają, że w umowie zawartej przed ustawą odsyła się do zarządzenia administracyjnego:

‘… uznaje się za zawierające odniesienie do wyznaczenia administratora zgodnie z ust. 14 i 22 załącznika B1.’

Shepherd był zobowiązany przyjąć, że nie ma to znaczenia dla sprawy, ponieważ umowa o podwykonawstwo została zawarta wiele lat po wprowadzeniu przez ustawę o przedsiębiorstwie nowego systemu harmonogramu B1. Z tego samego powodu podobny punkt dotyczący ustawy interpretacyjnej również nie powiódł się.

pogląd alternatywny

sędzia skomentował ostatecznie, że jeśli, wbrew jego pierwotnemu poglądowi, zaistniała sytuacja, w której należałoby odczytać klauzulę “pay when paid” tak, jakby słowa zostały zmienione w celu odzwierciedlenia późniejszych przepisów, był on zdecydowanie zdania, że jedyną uzasadnioną zmianą będzie zmiana z “w sprawie wydania nakazu administracyjnego przeciwko niemu na mocy części II ustawy o niewypłacalności z 1986 r.” na “w sprawie wydania nakazu przeciwko niemu na mocy załącznika B1 ustawy o niewypłacalności z 1986 r.” na ” w sprawie wydania nakazu przeciwko niemu na mocy załącznika B1 ustawy o niewypłacalności z 1986 r.”. 1986.”Oczywiście taka zmiana nie zmieniłaby wyniku sprawy.

apelacja

Sąd Apelacyjny nie miał większej sympatii do sprawy niż sędzia w pierwszej instancji. Mecenas Shepherd rozszerzył swój argument, utrzymując, że klauzula płacowa nie jest klauzulą wykluczającą, ale klauzulą podziału ryzyka między podwykonawcą a wykonawcą niewypłacalności pracodawcy. Argumentował, że Trybunał ma prawo do zmiany słów klauzuli, jeśli można wykazać, że rozsądna osoba doszłaby do wniosku, że coś poszło nie tak z projektem. Lord Justice Waller powiedział, że wykonawca polegający na klauzuli wynagrodzenia, gdy zapłacono, nie mógł oczekiwać, że sąd zastosuje zasady dostępne dla sądu w interpretacji znaczenia klauzuli, aby przyjść z Pomocą, gdy klauzula została błędnie sformułowana w sposób, który nie działał. Jeśli klauzula została źle sformułowana w sposób, który faktycznie zadziałał, jak w tym przypadku, widział jeszcze mniej powodów, aby sądy przyszły na ratunek.

podsumowanie

należy podkreślić, że radcy prawni, którzy sporządzili umowę na budowę dla firmy Shepherd, nie zaniedbali w żaden sposób. Umowa precedensowa powstała dla Shepherda w 1998 r., kiedy treść klauzuli płacy za wypłatę była zgodna z obowiązującymi wówczas przepisami. Ponieważ Shepherd nie aktualizował umowy od 1998 roku, klauzula pay when payed stała się nieaktualna i nie chroniła ich.

warto zauważyć, że użycie sformułowania “zgodnie z Ustawą lub jakąkolwiek jej nowelizacją lub jej nowelizacją” zostało zatwierdzone przez sąd jako skuteczny środek zapewniający objęcie kolejnych zmian legislacyjnych. Jednakże w przypadku podmiotów stosujących standardowe umowy, czy to w branży budowlanej, czy w inny sposób, rozsądne jest zapewnienie, aby były one regularnie sprawdzane pod kątem odniesień do przepisów prawnych i aktualizowane, aby zapewnić, że nadal zapewniają ochronę, dla której zostały pierwotnie opracowane.